W zwyczajowym, ogólnym mniemaniu kolory mogą wpływać na zachowanie i relacje społeczne człowieka. Problemem tym zajęli się również naukowcy. Jedne z pierwszych badań jakie zostały przeprowadzone, wykonał Lois B. Wexner w 1954 roku.
Wexner zaprezentował dziewięćdziesięciu czterem badanym osiem kolorów i jedenaście odcieni nastrojów. Wyniki tego testu dowiodły, że niektóre nastroje nieodmiennie wiążą się z określonym kolorem. W przypadku niektórym stanów emocjonalnych osoby badane wskazywały więcej niż jeden kolor.
|
Nastrój |
Kolor |
|
Pobudzenie |
czerwony |
|
Wygoda |
niebieski |
|
Niepokój, zdenerwowanie |
pomarańczowy |
|
Łagodność, uspokojenie |
niebieski |
|
Bezpieczeństwo |
czerwony, brązowy, niebieski, czarny, fioletowy |
|
Przygnębienie, odrzucenie, melancholia |
czarny, brązowy |
|
Spokój, pogoda dycha, wyciszenie |
niebieski, zielony |
|
Dystyngowanie, powaga |
fioletowy |
|
Radość, wesołość |
żółty |
|
Obrona, wrogość, sprzeciw |
czerwony, pomarańczowy, czarny |
|
Siła, moc, biegłość |
czarny |
Za Wexnerem poszli inni naukowcy, którzy przeprowadzali podobnego typu badania. Wszystkie one wskazywały, że kolorystyka otoczenia może mieć pewien wpływ, np. na wyniki w nauce, zachowania w pracy, poczucie bezpieczeństwa w mieszkaniach czy odczucia pozytywne lub negatywne w stosunku do osób lub różnorodnych obiektów.
Poszczególne wyniki badań jednak nie upoważniają do ogłoszenia jako „prawdy objawionej”, że kolory same w sobie mają wpływ na zachowanie człowieka. Wątpliwości są różnego rodzaju, np. czy respondenci w badaniach dobierają kolory w istocie kojarzone z danym nastrojem, czy też ich reakcje opierają się na wyuczonych stereotypach pojęciowych. Ktoś na przykład może lubić kolor różowy, ale bardzo niechętnie odnosi się do fryzury w tym kolorze.
Inne badanie jakie przeprowadzili Frank i Gilovich (1988) metodą obserwacji, nie dały także przekonującej wiedzy o tym, jaki wpływ na zachowanie ludzi ma np. kolorystyka strojów noszonych przez graczy hokeja i futbolu amerykańskiego. Otóż okazało się, że gracze występujący w czarnych kolorach byli przez kibiców/respondentów postrzegani jako bardziej agresywni i nie przestrzegający zasad fair play. Byli oni również częściej karani przez sędziów za różne przewinienia, niż zawodnicy grający w innych kolorach. Można mieć tutaj też różne wątpliwości, czy np. agresja zwiększała się u zawodników noszących czarne stroje, czy raczej to stereotypy sędziów powodowały zwiększoną ilość kar?
Sprawa ogłoszenia jakiejkolwiek niepodważalnej teorii dotyczącej wpływu kolorów na zachowanie człowieka, jest nadal otwarta.
Bibliografia
Knapp M.L., Hall J.A., Komunikacja niewerbalna w interakcjach międzyludzkich, Wydawnictwo: Astrum, Wrocław 1997.
Wexner, L.B. (1982). The degree to which colors are associated with mood-tones. Journal of Applied Psychology, 38(6): 432-435.
Kod QR do tego wpisu
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz