Psychologia społeczna stanowi odbicie historii społecznej. Jest nauką zajmującą się badaniem tego, jak ludzie spostrzegają siebie i innych, myśleniu społecznemu o dokładności formułowanych sądów, funkcjonowania intuicji oraz tworzeniu wyjaśnień. Jak ludzie oddziałują na innych. i odnoszą się do siebie, jak analizują problem wpływów społecznych, koncentrując się wokół zagadnień kulturowych źródeł naszych postaw, konformizmie perswazji i interakcjach grupowych. Psychologia społeczna ukazuje jak możemy lepiej rozpoznać subtelne formy nacisku społecznego. W jaki sposób znajdują wyraz na poziomie postaw i zachowań stosunki społeczne, i to zarówno te o charakterze pozytywnym, jak i negatywnym. Psychologia społeczna porusza się między pojęciami dotyczącymi uprzedzeń i agresji, atrakcyjności międzyludzkiej i zachowań społecznych, na dynamice konfliktów i procesu pokojowego kończąc. Pomimo dość intensywnych badań poszerzających naszą wiedzę na temat sądów, iluzji, miłości, nienawiści, konformizmu czy niezależności to nadal zachowanie człowieka w wielu aspektach życia pozostaje dla nas zagadką.
Psychologia społeczna stara się odpowiedzieć na nurtujące nas pytania: Czy jeśli przekonamy ludzi do przyjęcia nowych postaw, to zmieni się ich postępowanie? Jeśli tak, to w jaki sposób przekonać ich najlepiej? Co prowadzi ludzi do okazywania innym wrogości lub życzliwości? Jak łagodzić konflikty społeczne i sprawiać, aby zaciśnięta pięść zamieniała się w wyciągniętą w przyjaznym geście dłoń?
Poszukiwanie odpowiedzi na tego typu pytania prowadzi nas do lepszego zrozumienia samych siebie oraz oddziałujących na nas sił społecznych. Psychologowie społeczni śledzą, jak się kształtują i zmieniają wartości, i zastanawiają się, dlaczego ulegają one modyfikacji oraz w jaki sposób wpływają na nasze postawy i postępowanie. Natomiast nie odpowiadają na pytanie, które z nich są słuszne, a które nie.
Zarówno w środowiskach psychologów, jak i filozofów wzrasta akceptacja poglądu, że nauka nie jest w pełni obiektywna, jak niegdyś sądzono. Na przykład, w codziennym życiu spostrzegamy świat poprzez pryzmat posiadanych schematów. Wpływ oczekiwań na proces spostrzegania jest podstawową prawidłowością związaną z funkcjonowaniem umysłu ludzkiego. Istnieje jakaś zewnętrzna, obiektywna rzeczywistość, ale w nauce, jak i w życiu codziennym spostrzegamy to przez pryzmat naszych przekonań i wartości. Powszechnie akceptowane idee i wartości, wśród których znajdują się również kulturowo przekazywane sposoby myślenia, pomagają nam nadawać sens naszej rzeczywistości. Procesy takie nie omijają również psychologów społecznych.
Wartości znajdują odbicie w różnych koncepcjach psychologicznych. Na przykład opisywanie na czym polega „dobre życie” polega na przedstawianiu swoich sądów wartościujących przez poszczególnych badaczy. Niekiedy rady udzielane przez psychologów podyktowane są również wartościami, w które oni sami wierzą. Kiedy różnego typu fachowcy, mówią nam jak mamy żyć, to przedstawiają nam swój świat wartości a nie nasz. Ludzie za często wierzą w to co im inni przedstawiają, tymczasem wybór wartości nie powinien być narzucany przez innych, chociażby byli to najwięksi mędrcy. Wartości powinny być samodzielnym wyborem indywidualnego człowieka. Nauka może pomóc nam zrozumieć jak skuteczniej realizować nasze zamierzenia, ale w żadnym wypadku nie daje nam odpowiedzi na pytanie o ostateczne moralne zobowiązanie, kierunek, cel oraz sens naszego życia.
W tym miejscu następuje jedno z wielu płaszczyzn, o których można mówić, że coaching jest inspirowany psychologią społeczną. O tym, że wartości mają być indywidualnym wyborem każdego człowieka i nie można ich nikomu narzucać, mówią między innymi kodeksy etyczne różnych organizacji skupiające zawodowych coachów. Poniżej przytoczę wybrane fragmenty kodeksu etycznego, jednej z największych organizacji coachingowych jakim jest International Coaching Community (ICC).
Do cech charakterystycznych dla coachingu można zaliczyć to, że:
(a) jest dobrowolny,
(b) wyklucza jakiekolwiek wymuszanie, czegokolwiek na kliencie,
(c) pomaga klientowi uczyć się, a nie być uczonym,
(d) jest zbudowany na bazie pytań,
(e) pobudza do myślenia,
(f) dokonuje się w atmosferze szacunku i pełnej akceptacji dla wartości klienta,
(g) jest nierozerwalnie związany z rozwojem klienta,
(h) prowadzi do świadomego dokonywania zmian,
(i) skupia się na osiąganiu celów,
(j) podmiotem procesu coachingowego jest człowiek,
(k) bazą jest relacja, a granicami relacji są wartości takie jak: poufność, szczerość czy zaufanie,
(l) klient i coach podejmują indywidualną decyzję o współpracy,
(m) dla oczekiwanych efektów klient korzysta z własnych zasobów, talentów i możliwości,
(n) klient sam podejmuje decyzję, których zasobów zewnętrznych chce użyć, sam poszukuje i dokonuje wyboru w oparciu o własne wnioski, preferencje, wartości,
(o) wyzwala potencjał klienta, aby zmaksymalizować celową i adekwatną do potrzeb aktywność w celu uzyskania szczytowego wyniku,
(p) klient ponosi pełną odpowiedzialność za swój wynik,
(r) dobro człowieka jest ważniejsze niż wyznaczone cele, jeżeli któryś z celów miałby przynieść klientowi szkodę, należy z niego zrezygnować lub dokonać odpowiedniego przedefiniowania tego celu.
Więcej informacji na temat coachingu można znaleźć na mojej stronie związanej z tą tematyką: https://coachingszkolenia24.blogspot.com/
Bibliografia
Argyle M. (2002), Psychologia stosunków międzyludzkich, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Myers D.G. (2003), Psychologia społeczna, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Oleś P.K. (2012), Psychologia człowieka dorosłego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kod QR do tego wpisu
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz